کلسیم یکی از رایج ترین و فراوان ترین مواد معدنی در بدن است و عملکردهای بیولوژیکی حیاتی بسیاری دارد. بدن به شدت سطوح کلسیم در گردش را کنترل می کند و معمولاً محدوده ثابتی بین 1.0 تا 1.2 میلی مول در لیتر حفظ می کند. افزایش دریافت کلسیم توسط بسیاری از متخصصان مراقبت های بهداشتی توصیه شده است، زیرا یکی مزایای پیشنهادی آن تاثیر برای سلامت استخوان است. در نتیجه مکمل های کلسیم به طور گسترده ای توسط مردان و زنان مسن استفاده می شود[۱] . تا همین اواخر، به طور گسترده تصور می شد که مصرف مکمل های کلسیم علاوه بر ایجاد یبوست و علائم گوارشی، عوارض جانبی ایجاد نمی کند. با این حال، در کمتر از یک دهه، توصیه‌های معتبر از تشویق به استفاده گسترده از مکمل‌های کلسیم به بیان اینکه آنها نباید برای پیشگیری اولیه از شکستگی استفاده شوند تغییر کرده است.

محققان در یک بررسی روی مطالعاتی که اکثر شرکت کنندگان آنها را زنان یائسه سالم تشکیل می دادند، دریافتند که مکمل های کلسیم به طور قابل توجهی با افزایش خطر بیماری قلبی عروقی (CVD) و بیماری عروق کرونر قلب (CHD) مرتبط است. و دریافت کلسیم 700-1000 میلی گرم در روز یا دریافت کلسیم مکمل 1000 میلی گرم در روز به طور قابل توجهی خطر CVD و CHD را افزایش داد، و همچنین بیان کردند که مکمل‌های کلسیم خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را تا حدود 15 درصد در زنان یائسه سالم افزایش می‌دهد. اما ارتباط معنی داری بین مصرف مکمل های کلسیم و خطر بیماری عروق مغزی وجود نداشت.[۲]

مقایسه بین دریافت کلسیم از منابع غذایی و مکمل های کلسیم

یک بررسی در این زمینه نشان می دهد که مکمل های کلسیم بدون تجویز همزمان ویتامین D با افزایش بروز انفارکتوس میوکارد مرتبط است. همچنین بیان می کند، اثرات عروقی مکمل های کلسیم، به ویژه بدون ویتامین D، باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد. اگرچه میزان افزایش خطر کم است، اما استفاده گسترده از مکمل‌های کلسیم به این معنی است که حتی افزایش اندک در بروز بیماری‌های قلبی عروقی می‌تواند به بار بزرگی از بیماری در جمعیت ها تبدیل شود. با این حال، زمانی که گروه های مورد مطالعه، بر اساس دریافت کلسیم در رژیم غذایی تقسیم بندی شدند، هیچ ارتباطی دیده نشد و خطر انفارکتوس میوکارد با کلسیم در گروه‌هایی که کمترین و بالاترین دریافت کلسیم از منابع غذایی را داشتند مشابه بود.[۳] در این مطالعه هیچ اثر متقابلی بین مصرف کلسیم از منابع غذایی و خطر سکته مغزی وجود نداشت. همچنین در مطالعه معروف سلامت زنان (WHI CaD) هیچ ارتباط معناداری بین دریافت کلسیم از منابع غذایی و رویدادهای قلبی عروقی وجود نداشت.[۴] [۵] بنابراین، به نظر می رسد افزایش خطر قلبی عروقی ناشی از مکمل های کلسیم مستقل از مصرف کلسیم از منابع غذایی باشد[۶]. به گونه ای که محققان در یک مطالعه جامع در سال 2019 به این نتیجه رسیدند که دریافت به اندازه کافی کلسیم از منابع غذایی خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی از جمله بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی را افزایش نمی دهد، در حالی که مکمل های کلسیم ممکن است خطر بیماری عروق کرونر قلب به ویژه انفارکتوس میوکارد را افزایش دهند. [۷]

همچنین در یک مطالعه متاآنالیز با تجزیه و تحلیل دوز-پاسخ نشان داد که به ازای هر 300 میلی گرم در روز افزایش در مصرف کلسیم از منابع غذایی (نه مکمل های کلسیم)، خطر ابتلا به سندرم متابولیک تا 7 درصد کاهش می یابد. علاوه بر این، تجزیه و تحلیل های آنها نشان داد که ارتباط معکوس بین مصرف کلسیم از منابع غذایی و خطر ابتلا به سندرم متابولیک در جمعیت زنان قوی تر است. در نتیجه، یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که مصرف کلسیم از منابع غذایی ممکن است با خطر ابتلا به سندرم متابولیک ارتباط معکوس داشته باشد.[۸]

مکانیسم

علت افزایش خطر قلبی عروقی ناشی از مکمل های کلسیم نامشخص است، اما مکانیسم های بالقوه به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های افزایش خطر قلبی عروقی ناشی از مکمل های کلسیم اما نه دریافت کلسیم در رژیم غذایی در اکثر مطالعات مشاهده ای منجر به این فرضیه شده است که افزایش سریع و پایدار کلسیم سرم پس از مصرف مکمل کلسیم ممکن است نقش اساسی داشته باشد[۹] [۱۰] . همچنین، افزایش غلظت کلسیم پس از مصرف مکمل کلسیم ممکن است کلسیفیکاسیون عروقی را افزایش دهد، که به عنوان یک عامل ثابت برای CVD در نظر گرفته می شود[۱۱] .

نتیجه گیری'

نتایج مطالعات اخیر حاکی از افزایش قابل توجه کلسیفیکاسیون عروقی با مصرف مکمل کلسیم است. که با توجه به داده های قبلی که مکمل کلسیم را با مرگ و میر قلبی عروقی و مرگ و میر ناشی از همه علل مرتبط می کند، این شواهد جدید بر نیاز به یک رویکرد جدید برای مکمل کلسیم تاکید می کند. علاوه بر این، آموزش ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و پزشکی در مورد خطر احتمالی مصرف بیش از حد و غیر ضروری مکمل کلسیم، ضروری است. در حالی که از دیدگاه قلبی عروقی، دریافت کلسیم در رژیم غذایی با خوردن غذاهای سرشار از کلسیم بی خطرتر به نظر می رسد.[۱۲]