دیابت نوع 2 زمانی رخ می دهد که ارگانیسم های بدن به افزایش گلوکز خون ناشی از اختلال در ترشح سلول های β و یا مقاومت به انسولین پاسخ ندهد. بنابراین دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن پیچیده است. [۱] استرس اکسیداتیو و مقاومت به انسولین مکانیسم های بیماریزای شناخته شده ای در ایجاد و پیشرفت دیابت نوع 2 و عوارض آن هستند. [۲] انسولین که توسط سلول های β پانکراس ترشح می شود، نقش مهمی در بسیاری از فرآیندهای متابولیکی مانند تنظیم جذب گلوکز ایفا می کند. بنابراین، هنگامی که ترشح انسولین مختل شود، جذب گلوکز نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. [۳]

هیپرگلیسمی پایدار منجر به تولید بیش از حد گونه‌های فعال اکسیژن می‌شود که می‌تواند باعث آسیب اکسیداتیو به دی‌اکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA)، پروتئین‌ها و لیپیدها شود. [۴]

تاثیر استرس اکسیداتیو بر عملکرد میتوکندری

از آنجایی که میتوکندری ها در مجاورت منابع گونه های فعال اکسیژن هستند، استرس اکسیداتیو اغلب منجر به آسیب میتوکندری می شود و در نتیجه اختلال عملکرد میتوکندری را به همراه دارد. تعداد زیادی از مطالعات نشان داده‌اند که در بیماران چاق و دیابت نوع 2، گونه‌های فعال اکسیژن می‌توانند وضعیت مقاومت به انسولین را تشدید کنند و از طریق اختلال در توانایی میتوکندری برای اکسید کردن چربی، در مسیر سیگنال‌دهی انسولین تداخل ایجاد کنند. [۵] [۶]

ناهنجاری در عملکرد میتوکندری ها که ناشی از استرس اکسیداتیو هستند، یکی از مکانیسم هایی است که منجر به دیابت نوع 2 و عوارض مرتبط با دیابت نوع 2 می شود که ممکن است به طور بالقوه با بازگرداندن سطح کوآنزیم Q10 از طریق مکمل کوآنزیم Q10 اگزوژن برطرف شود و در نهایت کنترل قند خون را بهبود بخشد.

تعریف کوآنزیم Q10

کوآنزیم Q10 یک ماده مغذی محلول در چربی است که به طور گسترده در سلول های زنده وجود دارد.کوآنزیم Q10 به عنوان یک آنتی اکسیدان موثر می تواند رادیکال های آزاد را از بین ببرد و از سلول ها در برابر اکسیداسیون محافظت کند. کوآنزیم Q10 یک کینون طبیعی است که در اکثر موجودات هوازی از باکتری ها گرفته تا پستانداران یافت می شود. کوآنزیم Q10 برای اولین بار در سال 1940 شناسایی شد و در سال 1957 از میتوکندری قلب گاو جدا شد. رایج ترین کوآنزیم Q در میتوکندری انسان کوآنزیم Q10 است. عدد 10 به تعداد تکرارهای ایزوپرن اشاره دارد. کوآنزیم Q10 در اکثر بافت های انسان وجود دارد، اگرچه سطح آن متغیر است. سطح کوآنزیم Q10 در اندام هایی با میزان متابولیسم بالا مانند قلب، کلیه و کبد (به ترتیب 114، 66.5 و 54.9) بالاترین میزان است.[۷]

تاثیر کوآنزیم Q10 بر بدن

آنتی اکسیدان‌هایی مانند کوآنزیم Q10 می‌توانند رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند و ممکن است برخی از آسیب‌های ناشی از آن‌ها را کاهش دهند یا حتی از آن جلوگیری کنند.

کوآنزیم Q10 انرژی را بهبود می بخشد، سیستم ایمنی را تقویت می کند و به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند.

مطالعات اخیر نقش های اضافی کوآنزیم Q10 را در میتوکندری کشف کردند. به عنوان مثال، کوآنزیم Q10 نه تنها انتقال الکترون را در تولید ATP تسهیل می کند، بلکه به عملکرد میتوکندری و محافظت در برابر آپوپتوز و اتوفاژی کمک می کند.[۸] استفاده بالقوه از مکمل‌های کوآنزیم Q10 به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌های دارویی و مکمل‌های غذایی ممکن است به پیشگیری یا درمان برخی از شرایط زیر کمک کند:

بیماری‌های قلبی عروقی، فشار خون بالا، سرطان، بیماری‌های پریودنتال، اختلالات میتوکندری، آسیب ناشی از اشعه، چاقی، دیابت. ، بیماری پارکینسون، سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز)، زخم معده، آلرژی، سردردهای میگرنی، نارسایی کلیه، دیستروفی عضلانی و پیری.

کوآنزیم Q10 نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و عملکرد فیزیکی ایفا می کند، زیرا بافت ها و سلول های درگیر با عملکرد ایمنی به شدت وابسته به انرژی هستند و بنابراین برای عملکرد بهینه نیاز به تامین کافی کوآنزیم Q10 دارند.

رابطه کوآنزیم Q10 و دیابت

مطالعات اخیر نشان داده است که بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به طور قابل توجهی، سطوح کوآنزیم Q10 کمتری از افراد سالم دارند [۹]

کمبود کوآنزیم Q10 ممکن است توانایی ارگانیسم را برای مقابله با استرس اکسیداتیو ناشی از هیپرگلیسمی در دیابت نوع 2 کاهش دهد [۱۰] ، این نشان می دهد که کوآنزیم Q10 نقش مهمی در پاتوژنز دیابت نوع 2 ایفا می کند. [۱۱]

کمبود CoQ10، به ویژه یوبی‌کینول (شکل کاهش یافته CoQ10) اغلب در بین بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مشاهده می‌شود. نسبت ubiquinol/ubiquinone به عنوان یک نشانگر برای تشخیص استرس اکسیداتیو استفاده می شود.[۱۲]

اولین بار توسط سوریس و همکاران پیشنهاد شد که کمبود CoQ10، به ویژه یوبی کینون، یک عامل تشدید کننده برای نفروپاتی دیابتی است. [۱۳]شواهد موجود نشان می دهد که کوآنزیم Q10 ممکن است بهبود قند خون (کاهش HbA1c و گلوکز خون ناشتا) و چربی های خون (کاهش TG و افزایش HDLC) را بهبود بخشد، که نشان می دهد کوآنزیم Q10 ممکن است به کنترل قند خون و محافظت از سیستم قلبی عروقی کمک کند.[۱۴]

محققان در یک مطالعه دریافتند که سطح کوآنزیم Q10 در بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم به طور قابل توجهی کمتر از افراد سالم است، در حالی که سطح سطح مالون دی آلدئید (MDA) آنها به طور قابل توجهی بالاتر از افراد سالم است. علاوه بر این، نسبت ubiquinone/ubiquinol پس از صبحانه و در طول روز در بین بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نسبت به افراد سالم به طور مداوم بالاتر بود، که نشان دهنده افزایش استرس اکسیداتیو ناشی از هیپرگلیسمی پس از غذا است.[۱۵]

چندین مطالعه کاهش قابل توجه سطح کوآنزیم Q10 خون را در بیماران دیابتی نوع 2 گزارش کرده اند که با افزایش سطح گلوکز پلاسما، HbA1c و نشانگرهای استرس اکسیداتیو مرتبط است.[۱۶] پیشنهاد شده است که در بیماران مسن‌تر مبتلا به دیابت نوع 2 (که سطح CoQ10 خون به 0.35 میکروگرم در میلی‌لیتر یا کمتر کاهش یافته است) و افرادی که نسبت به داروهای هیپوگلیسمی مقاوم شده‌اند، مکمل کوآنزیم Q10 مؤثرترین است.[۱۷]

منابع غذایی

محتوای CoQ10 در کل بدن تنها حدود 500-1500 میلی گرم است و با افزایش سن کاهش می یابد. منابع غذایی کوآنزیمQ10 شامل ماهی های چرب (مانند ماهی سالمون و تن)، گوشت اندام هایی (مانند جگر،قلب و کلیه) ،غلات کامل[۱۸] است. همچنین در روغن سویا، ماهی ساردین، ماهی خال مخالی و بادام زمینی نیز وجود دارد. [۱۹] اکثر افراد مقادیر کافی کوآنزیم Q10 را از طریق یک رژیم غذایی متعادل به دست می آورند، اما مکمل ممکن است برای افرادی با شرایط سلامتی خاص مفید باشد.

مکمل Q10

کوآنزیم Q10 به صورت مکمل در اشکال مختلفی از جمله کپسول ژل نرم، اسپری خوراکی و قرص موجود است. دوز معمولی این کوآنزیم 30 تا 90 میلی گرم در روز است که در دوزهای منقسم مصرف می شود، اما مقدار توصیه شده می تواند تا 200 میلی گرم در روز باشد.

کوآنزیم Q10 محلول در چربی است، بنابراین وقتی همراه با غذای حاوی روغن یا چربی مصرف شود بهتر جذب می شود. همچنین اثر بالینی آن فوری نیست و ممکن است تا هشت هفته طول بکشد.

عوارض جانبی کوآنزیم Q10 ممکن است شامل اسهال و بثورات پوستی باشد. ایمنی کوآنزیم Q10 در زنان باردار یا شیرده یا کودکان تایید نشده است.[۲۰]


نتیجه گیری

CoQ10 یک ماده ویتامین مانند است که نقش کلیدی در فرآیند بیوشیمیایی ایفا می کند که انرژی لازم برای عملکرد طبیعی همه سلول ها را تامین می کند و برای بافت هایی که نیاز به انرژی بالایی دارند، مانند قلب، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. CoQ10 همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان محلول در چربی مهم است و از سلول ها در برابر اثرات مخرب بالقوه گونه های رادیکال آزاد سمی تولید شده در طول متابولیسم سلولی طبیعی (استرس اکسیداتیو) محافظت می کند.شواهد موجود نشان می دهد که کوآنزیم Q10 ممکن است کنترل قند خون (کاهش HbA1c و گلوکز خون ناشتا) و چربی های خون (کاهش TG و افزایش HDLC) را بهبود بخشد، که نشان می دهد کوآنزیم Q10 ممکن است به بهبود قند خون و محافظت از سیستم قلبی عروقی کمک کند.[۲۱]

منابع

  1. Use of antioxidant nutrients in the prevention and treatment of type 2 diabetes
  2. Endocrine disorders in primary mitochondrial disease
  3. Dynamic pathology of islet endocrine cells in type 2 diabetes: β-cell growth, death, regeneration and their clinical implications
  4. Mitochondrial factors in the pathogenesis of diabetes: a hypothesis for treatment
  5. Obesity-induced mitochondrial dysfunction in porcine adipose tissue-derived mesenchymal stem cells
  6. Effects of high-fat overfeeding on mitochondrial function, glucose and fat metabolism, and adipokine levels in low-birth-weight subjects
  7. Q10: The essential nutrient
  8. econdary coenzyme Q10 deficiency triggers mitochondria degradation by mitophagy in melas fibroblasts.
  9. The effect of vitamin E on oxidative stress indicated by serum malondialdehyde in insulin-dependent type 2 diabetes mellitus patients with retinopathy
  10. Glomerular endothelial cell stress and cross-talk with podocytes in early diabetic kidney disease
  11. The effect of coenzyme Q10 administration on metabolic control in patients with type 2 diabetes mellituss
  12. of Coenzyme Q10 among Patients with Type 2 Diabetes Mellitus
  13. (coenzyme Q10) prevents renal mitochondrial dysfunction in an experimental model of type 2 diabetes
  14. of Coenzyme Q10 Supplementation for Type 2 Diabetes Mellitus: A Systematic Review and Meta-Analysis
  15. polyneuropathy in type 2 diabetes mellitus: inflammation, oxidative stress, and mitochondrial functiont
  16. Malondialdehyde and coenzyme Q10 in platelets and serum in type 2 diabetes mellitus: correlation with glycemic control
  17. Q10 supplementation for diabetes and its complications: an overview
  18. Q10: The essential nutrient
  19. Q10 and its Effective Sources
  20. Q10: The essential nutrient
  21. of Coenzyme Q10 Supplementation for Type 2 Diabetes Mellitus: A Systematic Review and Meta-Analysis