«کربوهیدرات خالص» و «کربوهیدرات تأثیرگذار» (Net carbs & impact carbs) عباراتی آشنا در رژیم‌های کتوژنیک و همچنین رژیم‌های دیابتی هستند. آنها اصطلاحاتی هستند که توسط تولیدکنندگان مواد غذایی به عنوان یک استراتژی بازاریابی ابداع شده اند و بر روی برخی از برچسب های مواد غذایی ظاهر می شوند تا ادعا کنند که محصول حاوی کربوهیدرات قابل استفاده کمتری نسبت به آنچه ذکر شده، هستند.

کربوهیدرات خالص یا کربوهیدرات تأثیرگذار مقدار کربوهیدراتی است که مستقیماً توسط بدن جذب می شود و در دریافت کالری مشارکت دارد، که با کم کردن مقدار کربوهیدرات های غیرقابل هضم از مقدار کل کربوهیدرات محاسبه می شوند. کربوهیدرات های غیر قابل هضم (غیر قابل جذب) شامل فیبرهای نامحلول از غلات کامل، میوه ها و سبزیجات است. و قندهای الکلی مانند مانیتول، سوربیتول و زایلیتول که معمولا در محصولات غذایی دیابتی بدون قند استفاده می شود. با این حال، این محاسبات علم دقیق و قابل اعتمادی نیستند زیرا تأثیر قندهای الکلی بر جذب و قند خون می تواند متفاوت باشد. برخی از قندهای الکلی ممکن است همچنان کالری داشته باشند و قند خون را افزایش دهند. به عنوان مثال، گزارش شده است که شکلات شیرین شده با مالتیتول می تواند همان پاسخ قند خون را در افراد عادی ایجاد کند که شکلات شیرین شده با ساکارز ایجاد می کند.[۱]

میزان کالری کل نیز با وجود مقدار کربوهیدرات خالص تغییر نمی کند، که عامل مهمی در کاهش وزن است. حتی در جامعه رژیم کتوژنیک در مورد ارزش استفاده از کربوهیدرات خالص بحث هایی وجود دارد.

تولیدکنندگان مواد غذایی در تلاش برای کسب درآمد از اشتیاق مردم برای رژیم های کم کربوهیدرات، دسته جدیدی از کربوهیدرات‌ها به نام «کربوهیدرات خالص» را اختراع کرده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد بدون آگاهی از پیامدهای کربوهیدرات، غذاهای شیرین و خامه‌ای را بخورند.

اما مشکل اینجاست که هیچ تعریف قانونی از کربوهیدرات‌های «خالص»، «فعال» یا «تاثیرگذار» ( "net," "active," or "impact") که بر روی برچسب‌ها و تبلیغات مواد غذایی ظاهر می‌شوند، وجود ندارد. تنها اطلاعات کربوهیدراتی که توسط FDA تنظیم می شود در برچسب حقایق تغذیه ای ارائه شده است که کل کربوهیدرات ها را فهرست کرده و آنها را به فیبر غذایی و قند تقسیم می کند. هر گونه اطلاعات یا ادعایی در مورد محتوای کربوهیدرات که روی محصولات ظاهر می شود توسط FDA ارزیابی نشده است.[۲]

بحث برچسب غذایی

در حالی که ادعاهای "کربوهیدرات خالص" می تواند گیج کننده باشد، موضوع قانونی بودن در نهایت توسط FDA تصمیم گیری می شود. طبق گزارش کارگروه چاقی سازمان غذا و دارو، اصطلاحات «کم کربوهیدرات»، «کربوهیدرات کاهش یافته» و «بدون کربوهیدرات» ادعاهای محتوای مواد مغذی هستند، به این معنی که آنها مقدار یک ماده مغذی، (در این اینجا کربوهیدرات) را مشخص می‌کنند. ، بر این اساس در یک محصول غذایی، این ادعاها باید مطابق با مقررات مجاز مطرح شوند. به عبارت دیگر، اگر یک سازنده ادعا کند که محصول آنها "کم کربوهیدرات" است، معنای آنها باید با تعریف FDA از این عبارت مطابقت داشته باشد. با این حال، در حال حاضر، مقررات FDA هیچ اصطلاحی برای توصیف میزان کربوهیدرات در غذا را تعریف نمی کند. به طور مشابه، اصطلاحات «کربوهیدرات خالص»، «کربوهیدرات مؤثر» و «کربوهیدرات تأثیرگذار» فاقد تعاریف قانونی هستند. این نکته بسیار مهم است زیرا FDA چندین اصطلاح را برای توصیف میزان سایر مواد مغذی در غذاها تعریف کرده است. به عنوان مثال، برای اینکه محصول خود را به عنوان «کم چرب » تبلیغ کند، باید 3 گرم یا کمتر در هر سروینگ چربی داشته باشد، در حالی که غذاهای «بدون چربی» باید کمتر از 0.5 گرم در هر سروینگ داشته باشند. همچنین، برای اینکه یک محصول را «منبع خوب» یک ماده مغذی تعریف کنیم، یک سروینگ از محصول غذایی باید 10 تا 19 درصد از ارزش روزانه آن ماده مغذی را داشته باشد. با این حال، FDA هنوز به طور قطعی در مورد Net Carb (کربوهیدرات خالص) اقدام نکرده است.[۳]


مزایا و معایب شمارش کربوهیدرات خالص

شمارش کربوهیدرات های خالص به جای کل کربوهیدرات، مزایا و معایبی دارد.

مزایا

محدودیت کمتر: شمارش کربوهیدرات خالص ممکن است انتخاب های غذایی را افزایش دهد. به عنوان مثال، اگرچه شاه توت، آووکادو و دانه‌ها عمدتاً فیبر هستند، اما ممکن است در رژیم کتوژنیک به حداقل 20 گرم کربوهیدرات در روز کاهش یابد و مصرف آنها ممکن نباشد.

ممکن است باعث افزایش مصرف فیبر شود: غذاهای غنی از فیبر باعث افزایش سیری، کاهش قند خون و کاهش جذب کالری می شوند. محدود کردن آنها ممکن است در برخی موارد نتیجه معکوس داشته باشد.

کاهش خطر هیپوگلیسمی در افرادی که از انسولین استفاده می کنند: مصرف انسولین برای پوشش تمام کربوهیدرات ها بدون تنظیم غذاهای پرفیبر و حاوی اریتریتول ممکن است به طور بالقوه منجر به هیپوگلیسمی یا کاهش قند خون شود.

معایب

صد درصد دقیق نیست: در حال حاضر، به دلیل تأثیرات متفاوت فرآوری بر روی فیبر، ترکیب قندهای الکلی مورد استفاده در محصولات و پاسخ فردی، نمی توان کربوهیدرات خالص را با دقت کامل محاسبه کرد.

ممکن است برای برخی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به خوبی کار نکند: در حالی که کم کردن کربوهیدرات های فیبر ممکن است به جلوگیری از قند خون پایین در برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 کمک کند، برخی دیگر گزارش می دهند که شمارش همه کربوهیدرات ها مدیریت قند خون را آسان تر می کند.

ممکن است منجر به مصرف زیاد خوراکی‌های بدون قند شود: زیاده روی در مصرف محصولاتی که به عنوان «کم کربوهیدرات خالص یا low in net carbs » به بازار عرضه می‌شوند، ممکن است کاهش وزن را متوقف کند، قند خون را افزایش دهد و سایر مشکلات سلامتی را ایجاد کند.[۴]


نتیجه گیری

واضح است که جداسازی کربوهیدرات ها به قندها، فیبرها، قندهای الکلی و سایر، یک کار بسیار پیش پاافتاده است که طیف کامل پاسخ های گلیسمی برانگیخته شده توسط کربوهیدرات ها را نادیده می گیرد. اگر هدف کسی طبقه بندی کربوهیدرات ها به روشی معنا دار بر اساس خواص گلیسمی و انسولینمی آنها باشد، روش فعلی «کربوهیدرات خالص» بسیار پیش پا افتاده است. تنها با مطالعه پاسخ های برانگیخته شده توسط محصولات منفرد در جمعیت های نمونه بزرگ می توان نتایج معناداری در مورد خواص گلیسمی آنها گرفت. به طور واقع بینانه، طبقه بندی غذاها به این روش یک کار بزرگ و احتمالا فراتر از محدوده FDA است، که محتوای مواد مغذی محصولات غذایی را بر خلاف اثرات متابولیکی آنها تعریف می کند.[۵][۶]

بحث در مورد اینکه محاسبه کربوهیدرات کل یا کربوهیدرات خالص کدامیک دقیق تر است، احتمالاً به این زودی ها از بین نمی رود. با این حال، درک اینکه چگونه بدن شما انواع کربوهیدرات ها را پردازش می کند می تواند به شما در مدیریت قند خون، وزن و سلامت کلی کمک کند.

برای محاسبه کربوهیدرات خالص در غذاهای کامل، فیبر را از تعداد کل کربوهیدرات ها کم کنید. برای محاسبه کربوهیدرات خالص در غذاهای فرآوری شده، فیبر و بخشی از قندهای الکلی را کم کنید.

با این وجود، به یاد داشته باشید که "کربوهیدرات خالص" ذکر شده در برچسب مواد غذایی می تواند گمراه کننده باشد، و پاسخ های فردی نیز ممکن است متفاوت باشد.

اگر متوجه شدید که شمارش کربوهیدرات خالص منجر به سطوح قند خون بالاتر از حد انتظار یا مشکلات دیگر می شود، بهتر است به جای آن، کل کربوهیدرات ها را بشمارید.در نهایت، تصمیم گیری در مورد شمارش کربوهیدرات کل یا خالص باید بر اساس آن چیزی باشد که برای شما بهتر است.

منابع