Teplizumab (با نام تجاری Tzield)، اولین دارویی است که می‌تواند شروع دیابت نوع ۱ را در افراد پرخطر به تأخیر بیندازد. این دارو یک پادتن مونوکلونال است که سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهد تا از حمله آن به سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده جلوگیری کند.

Teplizumab چیست؟

Teplizumab یک داروی ایمونوتراپی (immunotherapy) است که برای به تأخیر انداختن شروع دیابت نوع ۱ در مرحله ۳ (تشخیص بالینی) در بزرگسالان و کودکان ۸ سال به بالای مبتلا به دیابت نوع ۱ در مرحله ۲ طراحی شده است.

برای درک بهتر، مراحل دیابت نوع ۱ را مرور کنیم:

• مرحله ۱: فرد هیچ علامتی ندارد، اما آزمایش خون نشان‌دهنده وجود اتوآنتی‌بادی‌ها (عوامل حمله سیستم ایمنی) است.
• مرحله ۲: فرد هنوز علائم بالینی ندارد، اما اتوآنتی‌بادی‌ها وجود دارند و قند خون شروع به غیرطبیعی شدن کرده است. این افراد در معرض خطر بسیار بالایی برای ابتلا به دیابت کامل هستند.
• مرحله ۳: علائم بالینی دیابت مانند تشنگی زیاد، تکرر ادرار و کاهش وزن ظاهر می‌شوند و فرد رسماً مبتلا به دیابت نوع ۱ است.

داروی Teplizumab برای افراد در مرحله ۲ استفاده می‌شود تا جلوی پیشرفت آن‌ها به مرحله ۳ را بگیرد یا آن را به تعویق بیندازد.

چگونه کار می‌کند؟ 🛡️

در دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های بتا در لوزالمعده حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد. این سلول‌ها مسئول تولید انسولین هستند. Teplizumab مانند یک مربی برای سیستم ایمنی عمل می‌کند. این دارو به سلول‌های ایمنی خاصی (به نام لنفوسیت‌های T) می‌چسبد که مسئول این حمله هستند و آن‌ها را “آرام” یا “بازآموزی” می‌کند.

این کار باعث می‌شود حمله به سلول‌های بتا متوقف یا کند شود. در نتیجه، سلول‌های باقی‌مانده می‌توانند برای مدت طولانی‌تری به تولید انسولin ادامه دهند و شروع علائم بالینی دیابت به تأخیر می‌افتد.

تأثیر Teplizumab چقدر است؟ ⏳

مطالعات بالینی کلیدی نشان داده‌اند که Teplizumab می‌تواند شروع دیابت نوع ۱ در مرحله بالینی را به طور متوسط بین دو تا سه سال به تأخیر بیندازد. این تأخیر بسیار ارزشمند است، به خصوص برای کودکان و نوجوانان، زیرا به آن‌ها زمان بیشتری برای زندگی بدون نیاز به تزریق انسولین روزانه و کنترل مداوم قند خون می‌دهد. این “مهلت” همچنین به فرد و خانواده‌اش فرصت می‌دهد تا از نظر روانی و آموزشی برای مدیریت یک بیماری مادام‌العمر آماده شوند.

نحوه مصرف و عوارض جانبی

Teplizumab به صورت تزریق وریدی روزانه به مدت ۱۴ روز متوالی تجویز می‌شود.

مانند هر دارویی، این دارو نیز عوارض جانبی دارد. شایع‌ترین عوارض جانبی عبارتند از:

• کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون (لنفوسیت‌ها) که موقتی است.
• بثورات پوستی
• سردرد

این عوارض معمولاً خفیف تا متوسط هستند و توسط تیم پزشکی مدیریت می‌شوند.

اهمیت این دارو در دنیای دیابت

Teplizumab یک پیشرفت انقلابی در درمان دیابت نوع ۱ است، زیرا اولین دارویی است که به جای درمان علائم (قند خون بالا)، علت اصلی بیماری (حمله خودایمنی) را هدف قرار می‌دهد. این دارو مسیر را برای تحقیقات بیشتر در زمینه پیشگیری و درمان قطعی دیابت نوع ۱ هموار کرده و امیدی تازه برای افراد در معرض خطر و خانواده‌هایشان ایجاد کرده است.