دقت سنسورهای پایش مداوم قند خون به زبان ساده: MARD چیست و چرا باید برایتان مهم باشد؟
دقت سنسورهای پایش مداوم قند خون (CGM). حتماً هنگام تحقیق در مورد این سنسورها، به عبارتی به نام MARD (خوانده می‌شود: مارد) برخورد کرده‌اید. اما این کلمه چهار حرفی واقعاً به چه معناست و چرا باید برای شما به عنوان یک فرد دیابتی یا خانواده او اهمیت داشته باشد؟
بیایید با هم این مفهوم را به زبانی ساده و کاربردی باز کنیم.
MARD چیست؟ یک مثال ساده برای درک بهتر
تصور کنید دو دوست به نام‌های “سنسور” و “گلوکومتر” (دستگاه تست قند خون با سوزن زدن به انگشت) می‌خواهند قند شما را اندازه بگیرند. “گلوکومتر” که استاندارد طلایی و دقیق ماست، قند شما را دقیقاً ۱۷۰ اندازه‌گیری می‌کند. حالا “سنسور” چند بار این کار را تکرار می‌کند و اعداد مختلفی مثل ۱۶۵، ۱۷۳، ۱۶۸ و ۱۷۵ را گزارش می‌دهد.
MARD، میانگین درصد اختلاف بین اندازه‌گیری‌های “سنسور” و عدد دقیق “گلوکومتر” است.
در واقع، MARD به ما می‌گوید که به طور متوسط، عدد قند خونی که سنسور روی گوشی شما نشان می‌دهد، چقدر با عدد واقعی قند خون شما (که با گلوکومتر اندازه گرفته می‌شود) فاصله دارد.
این مقدار به صورت درصد بیان می‌شود و هرچه عدد MARD کمتر باشد، دقت سنسور بالاتر است.
چرا نمی‌توان از سنسورها انتظار دقت ۱۰۰ درصدی داشت؟
یک نکته بسیار مهم که باید بدانید این است که سنسورهای CGM قند خون را مستقیماً از خون شما اندازه‌گیری نمی‌کنند. این سنسورها یک فیلامنت بسیار نازک دارند که زیر پوست شما قرار می‌گیرد و قند موجود در مایع میان‌بافتی (مایعی که اطراف سلول‌های بدن را فرا گرفته) را می‌سنجد.
قند خون ابتدا وارد رگ‌ها می‌شود و سپس با کمی تأخیر به مایع میان‌بافتی می‌رسد. این تأخیر طبیعی (حدود ۵ تا ۱۵ دقیقه) باعث می‌شود همیشه یک اختلاف جزئی بین عدد سنسور و عدد گلوکومتر وجود داشته باشد، به خصوص زمانی که قند خون به سرعت در حال افزایش (بعد از غذا) یا کاهش (بعد از تزریق انسولین) است.
بنابراین، MARD به ما کمک می‌کند بفهمیم کدام سنسور این اختلاف را به بهترین و کمترین شکل ممکن مدیریت می‌کند.
اعداد MARD در عمل به چه معنا هستند؟
در دنیای پزشکی، به طور کلی سنسوری با MARD زیر ۱۰٪ به عنوان یک سنسور با دقت بسیار بالا و قابل اطمینان برای تصمیم‌گیری‌های درمانی (مانند محاسبه دوز انسولین) در نظر گرفته می‌شود.
- MARD کمتر از ۱۰٪: عالی. این یعنی به طور متوسط، اختلاف عدد سنسور با واقعیت کمتر از ۱۰ درصد است. برای مثال، اگر قند خون واقعی شما ۱۲۰ باشد، سنسوری با MARD ۱۰٪ عددی بین ۱۰۸ تا ۱۳۲ را نشان خواهد داد که برای مدیریت روزانه دیابت فوق‌العاده است.
- MARD بین ۱۰٪ تا ۱۵٪: خوب. این سنسورها هنوز هم ابزارهای مدیریتی بسیار مفیدی هستند، اما ممکن است در شرایط خاصی نیاز به تأیید با دستگاه گلوکومتر داشته باشند.
- MARD بالای ۱۵٪: قابل قبول، اما با احتیاط. این سنسورها بیشتر برای دیدن روند کلی تغییرات قند خون مناسب هستند تا تصمیم‌گیری‌های دقیق درمانی.
خوشبختانه، امروزه اکثر سنسورهای معتبر موجود در بازار جهانی و ایران، مانند سینوکر، دکسکام، فری استایل لیبره و سایبایونیکس، همگی دارای MARD زیر ۱۰٪ هستند که این یک پیشرفت شگرف در مدیریت دیابت محسوب می‌شود.
چه عواملی می‌توانند روی دقت سنسور شما تأثیر بگذارند؟
حتی دقیق‌ترین سنسورها هم گاهی ممکن است دچار خطا شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
۱. روز اول نصب: معمولاً سنسورها در ۲۴ ساعت اول نیاز به “کالیبره” شدن با بدن شما دارند و ممکن است در این مدت دقت کمتری داشته باشند. ۲. فشار روی سنسور: خوابیدن روی سنسور یا وارد آمدن فشار به آن می‌تواند به طور موقت باعث نمایش اعداد پایین و نادرست شود (که به آن “افت فشار” یا “Pressure Low” می‌گویند). ۳. کم‌آبی بدن (دهیدراتاسیون): کمبود آب در بدن می‌تواند بر غلظت مایع میان‌بافتی و در نتیجه بر دقت سنسور تأثیر بگذارد. ۴. تداخل دارویی: مصرف برخی داروها، مانند دوزهای بالای ویتامین C یا استامینوفن (در برخی مدل‌های قدیمی‌تر)، می‌تواند باعث نمایش اعداد بالاتر از واقعیت شود. (خوشبختانه بسیاری از سنسورهای جدید این مشکل را حل کرده‌اند). ۵. محل نصب سنسور: همیشه سنسور را در محلی که توسط شرکت سازنده توصیه شده (معمولاً پشت بازو یا شکم) نصب کنید.
🌟 تایید شده توسط کادر متخصصین پزشکی و تغذیه کتونیا
این مقاله با هدف آگاهی شما منتشر شده است. توصیه می کنیم برای هرگونه مشاوره پزشکی، تشخیص یا درمان، با یک متخصص مشورت کنید✅
حرف آخر: MARD همه چیز نیست، اما بسیار مهم است!
عدد MARD یک فاکتور کلیدی در انتخاب سنسور است. یک سنسور دقیق‌تر به شما اعتماد به نفس بیشتری برای مدیریت دیابت‌تان می‌دهد. این دقت به معنای هشدارهای به‌موقع‌تر برای افت یا افزایش قند، محاسبه صحیح‌تر دوز انسولین و در نهایت، کنترل بهتر و کاهش عوارض بلندمدت دیابت است.
با این حال، به یاد داشته باشید که بهترین ابزار هم بدون استفاده صحیح، کارایی لازم را نخواهد داشت. همیشه روند کلی تغییرات قند خون را در کنار عدد لحظه‌ای در نظر بگیرید و در صورت شک یا عدم تطابق علائم بدنی‌تان با عدد سنسور، حتماً از دستگاه گلوکومتر برای تأیید استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که تمام این مراقبت ها، برای “آگاهی از قندخون” است. و مهم آن است که با استفاده از این داده ها، و همراهی یک تیم متخصص(پزشک، متخصص تغذیه و فیزیلوژی ورزشی) ، بهترین سبک زندگی را برای داشتن قندخون بدون نوسان و نرمال، داشته باشید.
