دیابت یا بیماری قند (به انگلیسی: Diabetes mellitus) یک نوع بیماری متابولیکی و مزمن است که نشانهٔ آن قند خون بالاتر از ۱۲۰(میلی‌گرم در دسی لیتر) در یک برههٔ طولانیست. این بیماری شامل سه نوع اصلی است: نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری.
در دیابت نوع ۱ به علت تخریب سلول‌های بتای پانکراس توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود، این نوع از دیابت می‌تواند ناشی از یک بیماری خودایمنی باشد و به دلیل نبود انسولین در بدن فرد مبتلا نیاز حتمی به تزریق انسولین وجود دارد.
دیابت نوع 2 چیست؟
دیابت نوع ۲ یک بیماری مزمن پزشکی است که در آن سطوح قند یا گلوکز در جریان خون شما تجمع می یابد. به طور معمول، هورمون انسولین به انتقال گلوکز از خون شما به سلول‌ها، جایی که برای انرژی استفاده می‌شود، کمک می‌کند. اما در دیابت نوع ۲، سلول های بدن شما آن طور که باید به انسولین پاسخ نمی دهند. در مراحل بعدی این بیماری، بدن شما ممکن است انسولین کافی تولید نکند.
دیابت نوع ۲ کنترل نشده می تواند منجر به افزایش مزمن سطح گلوکز خون شود که به طور بالقوه منجر به عوارض جدی نظیر آسیب های چشمی، کلیوی و قلبی خواهد شد.[۱]
علل دیابت نوع 2
انسولین یک هورمون طبیعی است که پانکراس آن را تولید می کند و در هنگام خوردن و آشامیدن چیزی، آن را آزاد می کند. همانطور که گفته شد، انسولین به انتقال گلوکز از جریان خون به سلول‌های سرتاسر بدن کمک می‌کند، که منجر به تولید انرژی می‌شود. اما اگر دیابت نوع ۲ دارید، بدن شما در برابر انسولین مقاوم می شود، و سلول های شما دیگر از این هورمون به طور موثر استفاده نمی کنند. پس برای تولید انسولین بیشتر، پانکراس با شدت بیشتری کار خواهد کرد. این مسئله با گذشت زمان، به سلول های پانکراس آسیب می رساند و حتی ممکن است که پانکراس دیگر قادر به تولید انسولین نباشد[2]
اگر انسولین کافی تولید نکنید( دیابت نوع 1) یا بدنتان از آن به طور موثر استفاده نکند( دیابت نوع 2)، گلوکز در جریان خون شما جمع می‌شود. این مسئله باعث می‌شود که سلول‌های بدن شما برای دریافت انرژی گرسنه باشند.
این فرآیند معیوب ممکن است به اختلال عملکرد سلولی در لوزالمعده یا سیگنال دهی و تنظیم سلولی مربوط باشد، اما پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث این مجموعه رویدادها می‌شود. اصولا انتخاب‌های سبک زندگی عاملی است که دیابت نوع ۲ را تحریک می‌کند، اما عوامل دیگری نیز در ابتلا به این بیماری وجود دارد که بررسی آنها حائز اهمیت است:[3]
- استعداد ژنتیکی برای ابتلا به دیابت نوع ۲ در خانواده شما وجود داشته باشد؛
- استعداد ژنتیکی برای ابتلا به چاقی در خانواده شما وجود داشته باشد که می تواند خطر مقاومت به انسولین و دیابت را افزایش دهد؛
- حداقل ۴۵ سال سن داشته باشید؛
- سیاهپوست، اسپانیایی/لاتینی، بومی آمریکایی یا از تبار بومی آلاسکا هستید.
تمام این عوامل و ترکیب آنها خطر بروز دیابت نوع 2 را افزایش خواهد داد، اما عامل اصلی ابتلا همچنان مقاومت بدن شما به انسولین است.
عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع 2
در حالی که برخی از عوامل خطر برای دیابت نوع ۲ وجود دارد که خارج از کنترل شما هستند (مانند سن و ژنتیک)، اما انتخاب شما برای نوع سبک زندگی، شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار می دهد. برخی از این موارد عبارتند از:
زندگی با اضافه وزن
وقتی با اضافه وزن زندگی می کنید، به احتمال زیاد بافت چربی بیشتری دارید، بافت چربی می تواند سلول های شما را در برابر انسولین مقاوم تر کند .
سبک زندگی کم تحرک
فعالیت بدنی منظم به سلول های شما کمک می کند تا بهتر به انسولین پاسخ دهند .
خوردن غذاهای بسیار فرآوری شده
غذاهای بسیار فرآوری شده می توانند مقدار زیادی قند پنهان و کربوهیدرات های تصفیه شده داشته باشند.
ابتلا قبلی به دیابت بارداری یا پیش دیابت.
در مجموع می توان اینگونه نتیجه گرفت که اگرچه عوامل وراثتی در ابتلا به دیابت نوع 2 بسیار موثرند، اما چگونگی سبک زندگی نیز به همان نسبت و یا بیشتر، در بروز این بیماری موثر است. پس اگرچه نمی توان زمینه های وراثتی را حذف کرد، اما با بهبود سبک زندگی در غذا خوردن و انجام فعالیت بدنی بیشتر، می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.
کتونیا با هدف اصلاح سبک زندگی برای بهبود حساسیت به انسولین، تاثیر مثبتی در روند بهبود دیابت نوع 2 خواهد داشت.
[1]https://www.cdc.gov/diabetes/prevention/aboutprediabetes.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fdiabetes%2Fprevention%2Flifestyle-program%2Fabout-prediabetes.html
[2] https://diabetesjournals.org/diabetes/article/66/4/815/16020/Role-of-Adipose-Tissue-Insulin-Resistance-in-the
[3] https://www.cdc.gov/diabetes/library/features/diabetes-causes.html
